تغذیه بعد از کاشت مو

تغذیه بعد از کاشت مو

تغذیه هر فردی در سلامت پوست و موی او بسیار مؤثر است، زیرا سلول های زنده بافت پوست و مو جهت رشد و نمو به مواد مغذی نیاز دارند. شاید جالب باشد که بدانید نوع رژیم غذایی مورد استفاده بعد از کاشت مو می تواند بر روی موفقیت آن تاثیر گذارد. تغذیه بعد از کاشت مو و داشتن یک رژیم غذایی مناسب می تواند باعث رشد فولیکول های تازه و تحریک آن ها شود. این رژیم غذایی می تواند شامل انواع ویتامین ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی مهم باشد.

برای دریافت مشاوره رایگان کافیست فرم زیر را پر کنید😍

افرادی که کاشت مو انجام داده اند سوالات بسیاری در زمینه تغذیه دارند از قبیل چه غذاهای بعد از کاشت مو بخوریم؟ خوردن چه غذاهایی بعد از کاشت مو می تواند بر نتیجه کاشت تأثیر مثبت داشته باشد؟ خوردن چه غذاهایی بعد از کاشت مو مضرر است؟

سلامت مو و پوست سر بعد از انجام عمل کاشت مو مسئله ای بسیار مهم و حساس است. فولیکول های موهای کاشته شده در روزهای اولیه کمی حساس هستند و لذا باید تا حد امکان در نگهداری از آنها و برنامه غذایی و حتی در مسائلی مثل ورزش و یا مصرف سیگار تا حدودی تجدید نظر کرد.

عمل کاشت مو اگر توسط پزشک ماهر و با تجربه انجام شود در اکثر مواقع موفقیت آمیز خواهد بود اما هر چقدر هم که عمل کاشت مو یا کاشت ریش و سبیل به دقت و با کیفیت بالا انجام شده باشد، ولی در صورت رعایت نکردن مراقبت های بعد از کاشت مو که توسط پزشک اطلاع رسانی می شود، مثل عدم رعایت نکات کلیدی و مهم تغذیه بعد از کاشت مو ، ممکن است بخشی از تار موهای کاشته شده بعد از مدتی مجدداً دچار ریزش شوند.

چگونگی تعیین رژیم غذایی مناسب برای تغذیه بعد از کاشت مو

حال که با اهمیت و ضرورت داشتن یک تغذیه مناسب بعد از انجام کاشت مو آشنا شدید، شاید با خود این سوال را داشته باشید که چگونه رژیم غذایی خود را با شرایط جدید وقف دهید. برای این کار شما می‌توانید از پزشک خود مشورت بگیرید. اما اگر به دنبال یک راه حل مناسب هستید، بهتر است از یک متخصص تغذیه در این زمینه کمک بگیرید و مطابق با رژیمی که وی در اختیار شما قرار می‌دهد، وعده‌های غذایی تان را تنظیم کنید.

توجه داشته باشید که بهره گرفتن از یک متخصص تغذیه در این زمینه، می‌تواند تا حد بسیار زیادی بر روی کیفیت و راندمان کاشت مو شما تاثیر بگذارد. از این رو بهتر است این موضوع را بسیار جدی بگیرید. همچنین علاوه بر بهره گرفتن از یک متخصص تغذیه، رعایت نکات گفته شده از طرف وی نیز بسیار مهم است.

اصول تغذیه بعد از کاشت مو

نوشیدن آب بعد از کاشت مو

مهم ترین رکن تغذیه بعد از کاشت مو ، نوشیدن آب در روزهای بعد از کاشت مو، به ویژه در هفته اول است. نوشیدن آب به سلامتی پوست و مو کمک زیادی می کند. آب موجب رقیق‌تر شدن خون شده و گردش جریان خون در بدن بهبود پیدا کرده و موجب می شود که خون به ریشه فولیکول های مو بهتر برسد. از این رو کمک می کند تا موی پیوند زده تثبیت شده و عمل کاشت مو با موفقیت انجام شود و ماندگاری موها در دراز مدت بیشتر خواهد شد.

مصرف مکمل ها

مصرف مکمل ها، رشد مو را به میزان قابل توجهی تحریک می کند و شما می توانید با در نظر گرفتن این مکمل ها، مواد غذایی مورد نظر را مصرف کنید. این مکمل ها عبارتند از:  کلسیم، آهن، منیزیم، پروتئین، ویتامین های گروه B، ویتامین C و روی با زینک

مصرف پروتئین

مو در واقع از کراتین تشکیل شده که خود شامل صدها پروتئین است. اگر رژیمی که به مقدار کافی پروتئین دارد را رعایت نکنید، موهایتان کندتر رشد می کند و تار آن نازک‌تر می شود. پس می توان نتیجه گرفت که موی سالم به وعده اصلی غذایی شما بستگی دارد.پروتئین ها در شیر، تخم مرغ، گوشت قرمز (سویا برای گیاهخواران)، نان کنجدی، برنج، کره بادام زمینی، لوبیا، ماست و جو یافت می شوند.

پروتئین حیوانی موجود در گوشت، تخم مرغ و لبنیات، تمام آمینو اسیدهای مورد نیاز بدن که خود قادر به ساختن آن نیست را داراست و به همین دلیل این نوع پروتئین، به پروتئین کامل معروف است. پروتئین هایی که کامل نیستند در غلات، حبوبات، مغز ها و دانه ها یافت می شوند. خوشبختانه ترکیب پروتئین های غیرکامل با هم آمینو اسید مورد نیاز یک وعده شما را تامین می کند.

مصرف امگا ۳

پیروی از رژیمی که غنی از امگا ۳ باشد، موهای خشک و ضعیف را زنده و مرطوب می کند. بهترین منبع امگا ۳ ماهی های چرب، دانه کتان و انواع مغز هاست. شاه ماهی، بیشترین میزان امگا ۳ را در یک وعده غذایی دارد و بعد از آن ماهی ماکارل (مثل شیرماهی)، ماهی سالمون، ماهی قزل آلا و ماهی تن بیشترین میزان امگا ۳ را دارند. سویا و گردو هم مقدار قابل توجهی امگا ۳ دارند که می توانید به عنوان میان وعده از آنها استفاده کنید.

مصرف آهن

مصرف آهن یکی از نکات مهم دیگر تغذیه بعد از کاشت مو است. آهن خون ساز است و کمبود آن می تواند منجر به کم خونی در بدن شود. مصرف آهن می تواند رساندن اکسیژن به سلول های بدن به خصوص سلول های پوست و مو را تسریع کند و از این نظر نقش مهمی در سلامت بدن دارد. کمبود آهن یکی از دلایل ریزش مو است و این امر در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد.

بسیاری از افراد جهت جذب آهن به بدنشان به قرص های آهن روی می آورند ولی مصرف این قرص ها تا حدی مفید است و بهتر است که با تغذیه مناسب از جمله خوردن میوه، سبزیجات به خصوص اسفناج در این زمینه به تأمین آهن بدن خود کمک کنید. برای تامین آهن بدن این مواد غذایی را مصرف کنید : جگر، شیر سویا، دوغ محلی، اسفناج و سایر سبزیجات، عدس، فلفل دلمه ای، کلم بروکلی، پرتقال و…

مصرف چه غذاهایی بعد از کاشت مو مضر است؟

عدم مصرف قند، شکر و نمک 

تا حد امکان، مصرف قند و شکر و نمک را به خصوص بعد از عمل کاشت مو کاهش داده و یا قطع کنید. زمانی که مواد قندی مصرف می کنید خون باید انسولین تولید کند تا این قند صرف شود. زمانی که قند زیاد شود طبیعتاً انسولین هم زیادتر خواهد شد. به جز این که زیاد شدن انسولین در خون منجر به مقاومت بدن به آن می شود، انسولین زیاد منجر به ریزش مو می شود.

لذا با توجه به این که در عمل کاشت مو ریشه های مو خیلی سست هستند لذا نباید مواد قندی داخل رژیم غذایی زیاد باشد که منجر به افزایش انسولین و در نتیجه ریزش موهای کاشت شده گردد. اگر خیلی تمایل به مصرف شکر دارید، می توانید از شکر قهوه ای طبیعی استفاده کنید و یا از قندهای طبیعی چون خرما و شیره انگور و توت جهت شیرین کردن استفاده نمایید.

عدم مصرف غذاهای پرچرب

مصرف غذاهای پرچرب بر روی سلامتی بدن تاثیر می گذارد. یکی از مواردی که بر روی سلامتی مو تاثیر می گذارد تغذیه بعد از کاشت مو است. توجه داشته باشید که چربی زیاد، برای مو مناسب نبوده و منجر به آسیب به بافت مو می شود.

حال در روش کاشت مو، با توجه به جایجایی هایی که انجام می شود فولیکول مو حساس تر بوده و در نتیجه چربی غذا زودتر به موهای کاشته شده آسیب می زند لذا تا مدتی بعد از کاشت مو و به ویژه در هفته اول، از غذاهای پرچرب مثل فست فودها استفاده نکرده و حتی از غذاهایی همانند سالاد، میوه جات، سوپ و… استفاده کنید.

عدم مصرف نشاسته

از آنجا که نان سفید، کیک، شیرینی، پاستا سفید و دیگر نشاسته های تصفیه شده بیش از حد فرآوری شده و به شکر تبدیل می شوند باعث ریزش مو می شوند در نتیجه سعی کنید تا حد ممکن از این مواد استفاده نکنید.

عدم مصرف نوشابه هایی با سودای رژیمی :

یکی دیگر از مواد مضر بعد از کاشت مو ، مصرف نوشابه های حاوی سودای رژیمی است که نوعی شیرین کننده مصنوعی به ویژه آسپارتام است که سبب ریزش مو می شود.

عدم مصرف تن ماهی یا اره ماهی

سطح بالای جیوه می تواند منجر به ریزش مو شود، تن ماهی و اره ماهی دارای سطح بالایی از جیوه هستند.

عدم مصرف نوشیدنی های الکلی

مصرف الکل باعث کاهش سطح روی در بدن شما می شود. روی یک ماده معدنی ضروری برای رشد موهای سالم است. مصرف نوشیدنی های الکلی سبب خشک و شکننده شدن موها می شود. بهتر است به جای مصرف نوشابه های گازدار و یا الکلی از آبمیوه های کم قند استفاده کنید.

بهترین مواد معدنی برای استفاده بعد از کاشت مو

برای اینکه رژیم غذایی پس از کاشت مو کامل و مفید باشد، باید دارای اجزای زیر باشد:

فواید روی بعد از کاشت مو

روی یکی از عناصر مهم و ضروری موردنیاز بدن انسان به‌طورکلی و مو به‌طور خاص است، روی نقش مهمی در جذب ویتامین‌ها و پروتئین‌ها نیز دارد و درنتیجه به تقویت فولیکول‌ها پس از کاشت مو و تضمین رشد سالم و سریع‌تر آن‌ها کمک می‌کند. معمولاً و کمبود روی در بدن باعث ریزش مو، شکنندگی و ضعف مداوم می‌شود. روی در غذاهای زیر مانند ماهی، گوشت، مرغ، غذاهای دریایی به‌طورکلی و میوه‌های خشک نیز موجود است.

رژیم غذایی و آهن

آهن همچنین یک جزء تغذیه‌ای مهم در تغذیه و تقویت فولیکول‌های پیوند شده و همچنین درمان موهای آسیب‌دیده و نازک است. کمبود آهن در بدن منجر به ریزش مو می‌شود، بنابراین مصرف مواد غذایی حاوی آهن کافی مانند غلات کامل، عدس، غذاهای دریایی، میوه‌های خشک، برخی سبزی‌ها مانند اسفناج و کلم برکلی ضروری است. آهن فواید بی‌شماری برای مو دارد، زیرا اکسیژن را به سلول‌های بدن و پوست سر منتقل می‌کند که رشد فولیکول‌ها را تحریک کرده و از ریزش آن‌ها پس از کاشت مو جلوگیری می‌کند.

اهمیت ویتامین E بعد از کاشت مو

ویتامین E به حرکت گردش خون در بدن و پوست سر کمک می‌کند که به تسریع رشد فولیکول‌ها پس از کاشت مو و تشدید آن‌ها کمک می‌کند. همچنین به درخشندگی و شادابی موهای کاشته شده کمک می‌کند و از ریزش آن جلوگیری می‌کند. ویتامین E را می‌توان در مغزها و میوه‌های خشک مانند بادام، در برخی میوه‌ها مانند آووکادو و انبه، ماهی، در سبزی‌هایی مانند اسفناج و کلم و همچنین در کره بادام‌زمینی یافت.

ویتامین C و اهمیت آن در رژیم غذایی

ویتامین C حاوی آنتی‌اکسیدان است و درنتیجه با تمام علائم پیری مانند سفیدی مو مبارزه می‌کند و از ریزش مو جلوگیری می‌کند. همچنین یکی از مؤثرترین ویتامین‌ها در تحریک گردش خون است که به‌نوبه خود به تجدید مداوم سلول‌های مو کمک می‌کند و همچنین با شوره سر مبارزه می‌کند. ویتامین C در اکثر میوه‌ها و آب‌میوه‌ها مانند پرتقال، آناناس، مرکبات، هندوانه، زغال‌اخته، توت‌فرنگی وجود دارد.

فواید و اهمیت ویتامین A بعد از کاشت مو

برای پیروی از یک رژیم غذایی یکپارچه و غنی از تمام ویتامین‌ها، غذاهای حاوی ویتامین A نیز باید مصرف شوند، زیرابه رشد و تشدید مو کمک می‌کنند. همچنین به ترشح سبوم در پوست سر کمک می‌کند که به مرطوب و نرم شدن مو کمک می‌کند. ویتامین A در ماهی، سبزی‌هایی مانند اسفناج، گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی، شیر و ماهی یافت می‌شود.

فواید ویتامین B کمپلکس بعد از کاشت مو

ویتامین B کمپلکس از ریزش مو جلوگیری می‌کند، زیرابه تغذیه و تقویت فولیکول‌ها کمک می‌کند. علاوه بر این، به مو درخشندگی طبیعی می‌بخشد و به تحریک رشد آن به‌طور مؤثر و سریع پس از کاشت مو کمک می‌کند. ویتامین B کمپلکس در گوشت، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، حبوبات مانند نخود و لوبیا یافت می‌شود.

پروتئین‌ها

پروتئین منبع اصلی ساختن بافت های بدن است و خود مو از پروتئینی به نام کراتین ساخته‌شده است. هنگامی‌که هر بیمار یک رژیم غذایی پروتئینی را شروع می‌کند، باعث بهبودی سریع می‌شود و به رشد سریع مو پس از کاشت مو کمک می‌کند؛ بنابراین انتخاب یک رژیم غذایی با پروتئین بالا مانند ماهی، لوبیا، حبوبات، مرغ، آجیل و تخم‌مرغ، یک منبع غذایی پروتئین مناسب را برآورده می‌کند.

امگا ۳

امگا ۳ باعث رشد مو بعد از کاشت مو می‌شود. مکمل‌های زیادی به شکل قرص در بازار موجود است که حاوی این اسید چرب غنی است؛ زیرا بدن ما به‌تنهایی قادر به تولید اسیدهای چرب امگا ۳ نیست؛ اما ما برخی از این غذاها مانند تخم کتان، تخمه‌کدو تنبل، سالمون، ماهی تن و ماهی خال‌مخالی راداریم. این برای رشد ساقه مو مفید است و پوست سر را برای تحریک فولیکول‌های مو هیدراته نگه می‌دارد.

غذاهایی که نباید بعد از کاشت مو خورد!

تأثیر مثبت عادات غذایی سالم بر سلامت کلی موهای بیمار به‌اندازه تأثیر منفی عادات غذایی نادرست مهم است. رژیم غذایی نامناسب و فاقد محتوای غذایی برای موهای هیچ‌کس سودی ندارد و این امر به‌ویژه در مورد بیماران کاشت مو صادق است.

در حالت ایدئال، مدت‌ها قبل از عمل، تغییری در عادات غذایی ایجاد می‌شود، اما اگر این اتفاق نیفتد، بیمار باید تلاش زیادی کند تا از غذاهایی که فاقد محتوای مغذی هستند، مانند غذاهایی که بسیار فراوری‌شده یا حاوی مقدار زیادی قند هستند، بخصوص اگر همه باهم صنعتی جمع شود دوری کند. بیماران کاشت مو که به دنبال استفاده حداکثری از روش‌های خود هستند، باید از رستوران‌های فست فود و نوشیدنی‌هایی که حاوی مقدار زیادی قند اضافه‌شده است خودداری کنند.

شکی نیست که اصلاح کلی یک رژیم غذایی دشوار است، بنابراین بیماران باید در نظر داشته باشند که سرمایه‌گذاری مهمی در آینده خود انجام می‌دهند و باید هر کاری که می‌توانند برای محافظت از این سرمایه انجام دهند، ازجمله ایجاد تغییرات مهم در رژیم غذایی و اجتناب از غذاهای بسیار فرآوری شده. مواد مغذی آن واقعاً چیزی جز کالری خالی نیستند. همچنین باید از غذاهای تند و حاوی ادویه‌های گرم نیز اجتناب کنند.

توجه به تغذیه سالم تا چه مدت پس از کاشت مو ضروری است؟

مدت زمان مشخص و معینی برای توجه به تغذیه سالم بعد از کاشت مو مشخص نشده است و پزشک‌ها بر این باورند که هر چقدر تغذیه یک فرد سالم‌تر باشد، نتیجه کاشت مو وی نیز بهتر خواهد بود. اما به طور کلی می‌توان گفت در روزهای ابتدایی از انجام کاشت رسیدگی به تغذیه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. چرا که در این بازه زمانی موهای کاشت شده بسیار حساس بوده و به مواد مغذی زیادی احتیاج دارند.

اما بعد از گذشت مدت زمانی و پس از اطمینان از تثبیت موهای کاشت شده خود، می‌توانید به رژیم غذایی سابق برگردید. البته توجه داشته باشید که به طور کلی رعایت رژیم غذایی سالم می‌تواند به طور قابل توجهی بر روی سلامت شما اثر بگذارد. از این رو بهتر است در طول زندگی خود همواره به تغذیه‌های سالم اهمیت داده و از مصرف فست فود، دخانیات و مشروبات الکلی بپرهیزید.

تاثیرسیگار کشیدن بر کاشت مو

سیگار کشیدن تا یک ماه کامل پس از عمل توصیه نمی‌شود، جریان خون برای رشد مو بسیار مهم است و سیگار بر روند جریان خون در بدن انسان تأثیر منفی می‌گذارد.

تاثیر مصرف مشربات الکلی بر کاشت مو

بعد از انجام کاشت، موهای شما به طور جدی به مواد معدنی و مغذی نیاز دارند تا بتوانند ریشه‌های خود را قوی کرده و رشد طبیعی را در پیش بگیرند. از طرفی دیگر توجه به داشته باشید که مشروبات الکلی برای سلامت بدن بسیار مضر بوده و مواد مغذی و مورد نیاز بدن را می‌سوزانند. از آن جایی که فرد در دوران پس از کاشت مو به این مواد مغذی نیاز بسیار زیادی دارد، از این رو بهتر است تا مدت زمانی مصرف مشروبات الکلی را متوقف کند تا بدن وی بتواند مواد لازم برای رشد موهای کاشت شده و تقویت ریشه‌های آن را تامین کند.

شایان ذکر است که انواع مشروبات الکلی تاثیر بسیار منفی را بر روی موهای کاشت زده دارند و مصرف این نوشیدنی‌ها می‌تواند تا حد بسیار زیادی کیفیت و نتیجه نهایی کاشت مو را تحت تاثیر قرار دهد.

عدم توجه به تغذیه سالم بعد از کاشت مو چه پیامدهایی دارد؟

همان طور که در طول مقاله به آن اشاره کردیم، توجه به رژیم غذایی بعد از کاشت مو از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در صورتی که یک فرد از روی سهل انگاری یا بنا به هر دلیل دیگری، بعد از انجام کاشت مو به رژیم غذایی خود توجه نکند، ممکن است عواقب بسیار بدی را برای وی به همراه داشته باشد.

ریزش موهای کاشت شده، برخورداری از ریشه‌های ضعیف و آسیب پذیر، عدم رشد طبیعی مو و… همگی از پیامدهای عدم توجه به رژیم غذایی بعد از کاشت مو هستند. در واقع بدون به کار گیری یک رژیم تغذیه سالم و مناسب، امکان دستیابی به نتایج مطلوب بعد از انجام کاشت مو، ممکن نیست. پس به شما توصیه می‌کنیم که این موضوع را بسیار جدی گرفته و بر روی رژیم غذایی خود حساس باشید.

تغذیه مناسب بعد از کاشت مو برای گیاه خوارها

امروزه برخی از افراد گیاه خوار بوده و از مصرف گوشت پرهیز می‌کنند. یکی از اصلی‌ترین مباحث در زمینه تغذیه بعد از کاشت مو، افراد گیاه خوار هستند. چرا که منابع مصرفی آن‌ها نسبت به سایر افراد محدودتر است و در این بین ممکن است چالش‌هایی به وجود بیاید. در واقع افراد گیاه خوار باید بدانند که بعد از انجام کاشت مو، مصرف پروتئین اهمیت بسیار بالایی دارد.

با آن که گوشت به عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع پروتئین شناخته می‌شود اما برای جذب پروتئین لازم برای بدن، مصرف گوشت اجباری نیست. افراد گیاه خوار می‌توانند با مصرف حبوبات فرآوری نشده و سبزیجات سبز تمام مواد مورد نیاز برای بدن خود را تامین کنند. توجه داشته باشید که برای دستیابی به نتایج مطلوب، بهتر است که افراد گیاه خوار از یک متخصص تغذیه در این زمینه استفاده کنند تا از جذب مواد کافی برای بدن خود اطمینان پیدا کنند.

آیا بعد از کاشت مو می‌توان فست فود مصرف کرد؟

فست فودها به عنوان یکی از محبوب‌ترین غذاها شناخته می‌شوند. از این رو بسیاری از افراد می‌خواهند بدانند که آیا می‌توان بعد از کاشت مو، مصرف انواع فست فودها را در برنامه غذایی جا داد یا خیر. همان طور که گفتیم رژیم غذایی افرادی که کاشت مو انجام داده اند بایستی حاوی زیادی از مواد مغذی و مورد نیاز بدن باشد. این دسته از افراد بایستی بدانند که فست فودها به عنوان غذاهایی مضر که فاقد ارزش غذایی هستند شناخته می‌شوند.

از این رو بهتر است تا مدتی بعد از انجام کاشت مو از مصرف آن‌ها صرف نظر کرده و به غذاهای طبیعی‌تر و سالم‌تری که از ارزش غذایی بالایی برخوردار هستند روی بیاورید. البته بعد از گذشت مدت زمانی از کاشت مو و تثبیت ریشه‌های آن‌ها شما می‌توانید فست فودهای مورد علاقه خود را میل کنید.

بهترین کاندید برای کاشت مو چه کسی است؟

ریزش مو در سنین مختلف ممکن است رخ دهد. این عوارض به میزان آسیب‌های موجود و عملکرد بدن هر فرد بستگی دارد. برخی از افراد به دلیل مشکلات یا بیماری زمینه‌ای، در سنین پایین ریزش موی شدید را تجربه می‌کنند؛ اما برخی افراد طبق روال طبیعی بدن خود در سنین ۴۰ تا ۵۰ سالگی به‌تدریج تراکم موهای خود را از دست می‌دهند.

اگرچه ریزش مو یک مشکل رایج است، اما نمی‌توان تأثیر آن را در زیبایی نادیده گرفت. باید در اولین فرصت درمان شود. کاشت موی بالای سی سال نتایج بهتری خواهد داشت. برخی افراد تا سی‌سالگی هورمون‌های ریزش مو را ادامه می‌دهند و این موضوع روی موهای کاشته شده تأثیر می‌گذارد. درواقع با ورود به دهه سوم زندگی، الگوی ریزش موی کاندید محدودشده و کاشت مو با اطمینان بیشتری انجام می‌شود.

جمع‌بندی

ما در این مقاله در مورد تغذیه بعد از کاشت مو صحبت کردیم همان‌گونه که مشاهده کردید ما در این مقاله به‌تمامی مواد مغذی برای مو و بعد از کاشت آن و هم‌چنین مواد مضر بعد از کاشت مو پرداختیم؛ و تأثیر سیگار و همچنین بهترین سن برای کاشت مو را نیز بیان کردیم.

برای مشاهده نمونه های کاشت مو و دریافت مشاوره از کارشناسان ما به سایت کلینیک کاشت مو دکتر خسرویانی مراجعه کنید.